Bizarre Olympische 100m rugslag Nida Senff in Berlijn 1936

Rugslagsuccessen
Eén van de quizvragen tijdens het programma van de KNZB-nostalgistendag op 5 september in Utrecht ging over Nederlandse rugslag successen in eerste helft van de vorige eeuw. Zeven Europese titels voor zeven verschillende zwemsters: Willy den Turk (1927), Marie Braun (1931), Rie Mastenbroek (1934), Cor Kint (1938), Ria van der Horst (1950), Geertje Wielema (1954) en Ria van Velsen (1962). Olympisch goud was er voor Marie Braun (1928) en Nida Senff (1936).

Meest bijzonder en zeker bizar was wel de overwinning van Nida Senff op de 100 meter rugslag in Berlijn 1936. Daarmee is zij in de Nederlandse zwemhistorie nog steeds de jongste gouden medaillewinnares op een individueel olympisch zwemnummer.

De 16-jarige in Rotterdam geboren Amsterdamse beleefde slechts een korte carrière, die nauwelijks drie jaar in beslag nam, maar door één incident in de herinnering bleef. Nida Senff viste ooit de meest besproken medaille uit het zwembad tijdens de Olympische Spelen van 1936 in Berlijn. Zij veroverde haar goud op de 100 meter rugslag op een manier die nooit was vertoond of is herhaald. In de series was de ADZ-zwemster veruit de snelste en halverwege de finale lag zij ruim aan de leiding. Tot het noodlot toesloeg. Wat nooit eerder gebeurd was, Senff miste het keerpunt! Althans zij verzuimde volgens de reglementen de muur met de hand aan te raken voordat zij met haar voeten afzette.

Keerpunt gemist. Wat nu?
Om diskwalificatie te voorkomen zat er niets anders op dan terug te keren en alsnog aan te tikken. In een fractie van een seconde besloot zij tot die actie en hoopte daarmee in ieder geval een medaille veilig te stellen. Met goud had zij vanaf dat moment absoluut geen rekening gehouden. Vanuit een geslagen positie (zesde na de opnieuw uitgevoerde wending) sloeg zij tot groot enthousiasme van het verbijsterde publiek in het tweede deel alsnog ongenadig toe. Op de laatste meters moest zelfs landgenote Rie Mastenbroek, gevreesd om haar magistrale eindschot, er aan geloven en tikte Nida Senff als eerste aan.

http://vimeo.com 35253804 (kopieer de link, plak ‘m in de URL en scroll)

Nida Senff met trainster Mevr.De Dood-Koenen
na de 100m rugslag in Berlijn

Met de fenomenale alles-of-niets-race schreef de Amsterdamse zwemster Olympische geschiedenis op een nummer dat altijd al op het lijf van Nederlandse zwemsters geschreven leek te zijn. De 100 meter vormde in Berlijn toch al ‘hot news’, omdat titelverdedigster Eleanor Holm niet aan de start verscheen. De Amerikaanse werd wegens buitensporig drankgebruik op de bootreis naar Europa door chef de mission van haar land Avery Brundage (later ook IOC-voorzitter) uit de ploeg gezet!

De Olympische titel was internationaal het enige aansprekende wapenfeit van Nida Senff, de  wereldrecords op 5 rugslag afstanden even buiten beschouwing gelaten. Haar rijzende ster manifesteerde zich een jaar voor de Berlijnse Spelen en binnen korte tijd was zij ineens de beste van de wereld. In het na-Olympische jaar volgde nog een tweede Nederlandse titel op haar favoriete afstand, maar snel daarna zette de pupil van ADZ-trainster mevrouw A.S.de Dood-Koenen een punt achter haar korte, maar sensationele loopbaan.

Ouders van Toen
Dat had alles te maken met een man, die in het Olympisch jaar in haar leven kwam. Zijn naam was Stans Scheffer (22) en in Berlijn veroverde hij haar hart. Zijn olympisch blazoen was minder indrukwekkend, want hij zwom bij de mannen alleen de serie van de 100 meter rugslag. Wel behaalde hij drie Nederlandse titels en EK-brons in 1938 op de 100 rug.

Zoon Hans Scheffer schreef een boek of beter gezegd doet een boekje open over het leven van zijn ouders met als titel “Ouders van Toen”, kroniek van een ontwrichte familie. Het boeiende relaas is niet in de boekhandel te verkrijgen, maar kan besteld worden bij ABC Amsterdam https://abc.nl

Ouders van Toen ISBN 978 94 925 6369 0 NUR 402

Toen Jolanda de Rover in 1984 Olympisch goud behaalde op de 200 meter rugslag ontmoette zij op een speciale bijeenkomst in Amstelveen twee andere coryfeeën uit haar woonplaats Amstelveen, Wielrenner Peter Post en Nida Coutourier-Senffe, een van haar voorgangsters met Olympisch zwembad. Ook Ada Kok (geheel rechts), 16 jaar eerder in Mexico winnares op de 200 vlinder, was bij die gelegenheid aanwezig!