Tijdwaarneming heeft menigmaal voor onrust en discussie gezorgd bij belangrijke evenementen.
De Olympische uitslag van de 100 meter vrije slag heren in Rome 1960 is een verhaal apart geweest en dat had tot gevolg dat in de aanloop naar Tokio 1964 het Japanse Seiko werd ingeschakeld om elektronische tijdwaarneming (ET) te ontwikkelen. De boodschap was duidelijk: ieder geval twee cijfers, liefst drie achter de komma registreren. De techniek was bepalend, wanneer het menselijk oog faalde, en niet de scheidsrechter of een jury van aankomst
Nederland voorop met autocoureur
In Europa liep Nederland in de jaren zestig voorop dankzij de innovator Maus Gatsonides, een rallycoureur, die in zijn vrije tijd stoeide met vernieuwing op het gebied van aantik platen en elektronische tijdwaarneming. Bij de Europese kampioenschappen in Utrecht 1966 werd zijn systeem toegepast, nadat enkele kinderziektes bij NK voor ophef hadden gezorgd. Daarbij ging het overigens niet om het systeem maar wel om bijkomstige zaken.
School- en wisselslag specialiste Betty Heukels
Twee voorbeelden: NK 1963 en 1966
Op de 100 meter rugslag in Apeldoorn 1963 dacht Korrie Winkel als eerste te finishen, maar ze tikte te zacht aan (uitdrijven), waardoor de winst alsnog naar Ria van Velsen ging. Tranen bij Winkel, onbegrepen vreugde bij Van Velsen.
Bij de NK 1966 in Eindhoven gebeurde iets anders. Bep Weeteling en Cobie Sikkens tikten in de rugslagfinale exact gelijk aan in 1.11.36. Reglementair moest er een extra beslissingsrace komen, een swim off. Zo was men gewend bij met de hand opgenomen tijden. Weeteling, een nuchtere Zaanse weigerde over te zwemmen, dus de titel ging naar Sikkens.
Zwemkroniek 26 juni 1970: Gatsonides ontwerpt nieuw scorebord
De tijdmeting bij het zwemmen is weer een stap vooruit. Maus Gatsonides heeft een elektronisch scorebord ontworpen, dat automatisch baannummer en tijd tot in honderdsten van seconden van de twee koplopers in een wedstrijd aangeeft op het moment van aantikken tegen de Gatsoplaten. Het bord geeft ook de tussentijden aan. Deze blijven enkele seconden op het scorebord geprojecteerd, waarna de tijd doortikt. Bij de NK in het zwembad Nylan te Leeuwarden zal deze apparatuur het eerst worden gebruikt, twee weken later gaat de Nederlandse vinding naar de West-Duitse kampioenschappen in Würselen. Het scorebord zal de wedstrijden ongetwijfeld enorm verlevendigen. We zijn nu eindelijk verlost van de zotte situatie, dat het publiek minutenlang moet wachten op de uitslag. En er is nu ook een wapen gevonden tegen de voorzitter-kamprechters (VK’s), die niet toestaan dat de officieuze tijd van de winnaar onmiddellijk na de race wordt bekendgemaakt!
Mijlpaal bij NK 1970, een elektronisch scorebord; fijn voor het publiek!
1973 en later
Het duurde tot 1973 voordat in de uitslagen ((proces verbaal) de tijden achter de komma in honderdsten werden genoteerd.. Vanaf dat moment was het ook mogelijk ex aequo te eindigen.
In de jaren daarna ging er vaak nog steeds iets mis, zeker al particuliere, goedwillende bedenkers zich stortten op de automatische registratie. Baden waren nog nauwelijks voorzien van die mogelijkheden. Veel wedstrijd organisaties kozen voor zekerheid en de stopwatches en niet voor de ergernis als er weer iets in het honderd liep of de voorzieningen haperden. Enthousiaste organisatoren van o.a. Zeester Nicky Nobel in Uden, de Swim Meet in Maastricht, het Staalunie Gala van Dordrecht en zelfs de eerste edities van de Swim Cup (een korte baanversie) in Eindhoven weten daar over mee te praten.
Ook problemen bij erkende instanties (Eraton, Omega) waren niet ongewoon.
Dat ook bij het erkende Swiss timing (Omega) wel eens iets in het honderd liep, wanneer ET gehuurd was of de vaste voorzieningen haperden, is eveneens bekend. Soms moesten aantik platen uit vochtige ruimtes op orde gebracht worden of bleken er bij het vervoer problemen te zijn ontstaan. In de tijd dat de NK in twee weekenden werden gehouden en op vrijdagavond de 50 vrij op het programma stond, heeft dat bedienaren menig zweetdruppeltje gekost. Kevin Hondsmerk uit Terneuzen was lange tijd de vertrouwde reddende engel! Helaas verdween hij uit beeld bij de KNZB.
Voor een NR/ER/WR was immers ET noodzaak. Nog niet zo heel lang geleden (NK korte baan Tilburg 2018) moesten alle zeilen worden bij gezet om de officiële eindtijd van de winnares (goed een NR meisjes 18 jaar) op de 1500m vrije slag boven water en op het scorebord te krijgen.
